რას გულისხმობს მენტალური ჯანმრთელობა?
მენტალური, იგივე ფსიქიკური ჯანმრთელობა მოიცავს ჩვენს ემოციურ, ფსიქოლოგიურ და სოციალურ კეთილდღეობას. ის გავლენას ახდენს იმაზე, როგორ ვფიქრობთ, ვგრძნობთ და ვმოქმედებთ
ჯანმრთელი ფსიქიკა გვეხმარება გავუმკლავდეთ სტრესს, ხოლო დარღვეულმა მენტალურმა ჯანმრთელობამ, შესაძლოა გავლენა იქონიოს ჩვენს აზროვნებაზე, განწყობასა და ქცევაზე!
მრავალი ფაქტორია, რაც ხელს უწყობს მენტალური ჯანმრთელობის მდგომარების გაუარესებას, მათ შორისაა : ბიოლოგიური ფაქტორები, ტრავმა ან ძალადობა, ოჯახური ტრაგედიები!
დარღვეული მენტალური ჯანმრთელობის ტიპები!
- ანტისოციალური პიროვნული აშლილობა
- შფოთვითი აშლილობა (მათ შორის პანიკური აშლილობა, ობსესიურ-კომპულსიური აშლილობა, ფობიები და სოციალური შფოთვა)
- ყურადღების დეფიციტის ჰიპერაქტიურობის დარღვევა (ADHD)
- ბიპოლარული აშლილობა
- პიროვნების საზღრების აშლილობა (BPD)
- დეპრესია
- კვებითი დარღვევები (მათ შორის ანორექსია, ნევროზი, გაძლიერებული კვების აშლილობა და ნერვული ბულემია)
- პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა (PTSD)
- შიზოფრენია
- სეზონური ემოციური აშლილობა (SAD)
- თვითმკვლელობა და სუიციუდური ქცევა სერიოზული მენტალური დაავადებაა, რომელიც ხელს უშლის ადამიანის სიცოცხლესა და ფუნქციონირების უნარს
ადრეული გამაფრთხილებელი ნიშნები და სიმპტომები, რომელიც მიუთითებს მენტალური ჯანმრთელობის დარღვევების შესახებ!
ძირითადად, ჩვენ ვისმენთ ხოლმე არასწორი აღქმის შედეგად გავრცელებულ მოსაზრებებს, რომ ეს არის ადამიანის სისუსტის ნიშანი, მისი ხასიათის ნაკლი, მისი არჩევანი და ა.შ.
დარღვეული მენტალური ჯანმრთელობა არც ნაკლია, არც ხასიათის თავისებურება და არც მხოლოდ ნებისყოფით დაძლევადი!
ამას სჭირდება სპეციალისტის დანიშნულებით თერაპიები და ზოგ შემთხვევაში, მედიკამენტოზური მკურნალობის ჩართვა. არავინ ვართ დაზღეული, რომ შეურყეველია ჩვენი მენტალური ჯანმრთელობა. პირიქით, პრევენცია და ზრუნვა მუდმივად საჭიროა!
ადრეული გამაფრთხილებელი ნიშნების შესახებ ინფორმაცია, დაგეხმარება დროულად აღმოაჩინო საკუთარ ან ნაცნობის ცხოვრებაში შექმნილი რთული პერიოდის დასაწყისი!
შემდეგი გრძნობებიდან ან ქცევებიდან ერთი ან მეტის განცდა, შესაძლოა (და არა აუცილებლად) იყოს მენტალური ჯანმრთელობის გაუარესების ადრეული გამაფრთხილებელი ნიშანი :
- ჭამა ან ძილი ჭარბად, ან პირიქით, საგრძნობლად ცოტა
- ხალხისგან და ჩვეული საქმიანობიდან მოშორება
- ენერგიის ნაკლებობა
- დაბუჟების შეგრძნება ან მსგავსი აუხსნელი ტკივილები
- უმწეობის ან უიმედობის შეგრძნება
- თამბაქოს, ალკოჰოლის ან ნარკოტიკების ზომაზე მეტის მოხმარება
- ჩვეულებრივზე მეტად დაბნეულობა და გულმავიწყობა, გაბრაზება, შეშფოთება ან შიში
- განწყობის მკვეთრი ცვალებადობა. ყვირილი ან ჩხუბი ოჯახის წევრებთან და მეგობრებთან
- უკონტროლო ფიქრები, აკვიატებული აზრები და მოგონებები, რომელსაც თავიდან ვერ იგდებ
- ხმები, იმის შესახებ რაც არ შეეფერება სიმართლეს, მაგრამ რომელიც თითქოს ძალიან რეალურია
- საკუთარი თავის ან სხვების ზიანის მიყენებაზე ფიქრი
- ყოველდღიური რუტინის შესრულების უუნარობა, როგორიცაა შვილებზე ზრუნვა ან სამსახურში სიარული
მენტალურ ჯანმრთელობაზე საუბრის დაწყება რთულია!
როგორ ფიქრობთ, იცნობთ ვინმეს, ვისი მენტალური ჯანმრთელობის მდგომარეობაც დახმარებას საჭიროებს?
მენტალურ ჯანმრთელობაზე საუბარი შეიძლება რთული აღმოჩნდეს, თემა ძალიან სენსიტიურია!
ვიდრე ამ გადაწყვეტილებას მიიღებ, გაეცანი ფაქტებს და წაიკითხე ლიტერატურა, რომლებიც დაგეხმარება საუბრის წარმართვაში
თითოეული სიტყვა, მიმიკა, ემოცია უნდა იყოს გაზომილი. ემპათიის გამომჟღავნებით, შეძლებთ მოიპოვოთ მისი ნდობა და დაეხმაროთ ნაბიჯის გადადგმაში, დაიწყოს საკუთარ მენტალურ ჯანმრთელობაზე ზრუვა!
რჩევები, მენტალური ჯანმრთელობის მდგომარეობით, კარგად ცხოვრებისთვის!
როგორც უკვე ვისაუბრეთ, მენტალური მდგომარეობა შესაძლოა ართულებდეს მუშაობის ან სწავლის რეჟიმს, რეგულარულ განრიგს, ჯანსაღ ურთიერთობებს, სოციალიზაციას, ჰიგიენის დაცვას და ა.შ. თუმცა, ადრეული და თანმიმდევრული მკურნალობით – ხშირად მედიკამენტებისა და ფსიქოთერაპიის კომბინაციით – შესაძლოა ამ მდგომარეობის მართვა, გამოწვევების დაძლევა და პროდუქტიული ცხოვრების წარმართვა!
კერძოდ, სოციალური მხარდაჭერის პროგრამები ეხმარება ადამიანებს თავი უკეთ იგრძნონ და მიაღწიონ ცხოვრებისეულ მიზნებს
- მიჰყევი მკურნალობის გეგმას, მაშინაც კი თუ უკეთ იგრძნობ თავს. არ შეწყვიტო თერაპია ან მედიკამენტების მიღება ექიმის რჩევის გარეშე
- იმუშავე ექიმთან ერთად მედიკამენტების დოზებისა ან/და მკურნალობის მეთოდის კორექტირებისთვის. ამისათვის, მუდმივად მიიღე ინფორმაცია საკუთარი მკურნალობის დეტალების, ჯანმრთელობის მდგომარეობის და მკურნალობაში თანამედროვე ტენდენციების შესახებ
- ივარჯიშე! დაიტვირთე ფიზიკურად, იქნება ეს ფეხით სიარული, სირბილი, სპორტ-დარბაზში სიმძიმეებით ვარჯიში თუ სახლის პირობებში, მსუბუქი აერობიკით დაკავება. მენტალური ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად, ნომერ პირველი აქტივობა ვარჯიშია. ასევე, სტრესის საკონტროლებლად ძალიან კარგია მედიტაცია . იოგა ითვლება ერთ-ერთ საუკეთესო საშუალებად მენტალური და ფიზიკური მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად. ფიზიკურ აქტიურობასთან ერთად, იკვებე ჯანსაღად. შეიქმენი კვებისა და ვარჯიშის რუტინა და დაიჭირე ბალანსი ცხოვრებაში!
- იძინე საკმარისად, ესეც ძალიან მნიშვნელოვანია! კარგი ძილი აუმჯობესებს ტვინის მუშაობას, განწყობას და საერთო ჯანმრთელობას. გახსოვდეს, შესაძლოა, ცუდი ძილი შფოთვისა და დეპრესიის მაპროვოცირებელი გახდეს
- იკონტაქტე მეგობრებთან და ოჯახის წევრებთან. მკურნალობის პროცესში, მნიშვნელოვანია ადამიანური ურთიერთობების შენარჩუნება. ჯანსაღი კომუნიკაცია დაგეხმარება სტრესთან გამკლავებაში
თვალი ადევნე ჩვენს ბლოგს, extra.ge მომავალშიც განაგრძნობს შენს ინფორმირებას! და, არ დაგავიწყდეს, როცა მხარდაჭერას შენს თავზე გამოცდი, სხვებსაც გაუზიარე ინფორმაცია!
