ვინ გამოიგონა მაცივარი?

გიფიქრია ოდესმე, როგორ ცხოვრობდნენ ადამიანები მაცივრის გამოგონებამდე? როგორ ინახავდნენ პროდუქტებს, განსაკუთრებით ზაფხულის სიცხეში?

დღევანდელი ცხოვრება მაცივრის გარეშე რთული წარმოსადგენია, მაგრამ სწორედ ამიტომაა საინტერესო, ვინ მოიფიქრა და როგორ შექმნა ეს საოცრება.

საიდან დაიწყო ყველაფერი

ძველად, ადამიანები თოვლსა და ყინულს იყენებდნენ საკვების შესანახად.

არსებობდა სპეციალური “ყინულის სახლები”, სადაც ზამთარში შენახულ ყინულს მთელი წლის განმავლობაში ინახავდნენ. ეს იყო მაცივრის პროტოტიპი, თუმცა, აშკარად, შრომატევადი და არასანდო გზა.

პირველი მაცივრის იდეა მეცნიერულ საფუძველზე მე-18 საუკუნეში გაჩნდა.

1755 წელს შოტლანდიელმა მეცნიერმა უილიამ კალენმა ცდის გზით აჩვენა, რომ წყლის ორთქლი, შეიძლება, გამოყენებულიყო გაგრილებისთვის. თუმცა, ეს მხოლოდ თეორიული იდეა იყო და პრაქტიკაში მის გამოყენებას ჯერ კიდევ ბევრი დრო სჭირდებოდა.

მაცივრის გამოგონება – ჯაკობ პერკინსი

ადამიანი, რომელსაც ოფიციალურად ეკუთვნის მაცივრის გამოგონება – ჯაკობ პერკინსია.

1834 წელს მან დააპატენტა პირველი პრაქტიკული მაცივარი, რომელიც კომპრესორის მეშვეობით მუშაობდა. შეიძლება ითქვას, რომ ეს იყო დიდი  ნახტომი ცივილიზაციისთვის.

პერკინსის იდეას სხვა გამომგონებლებმაც მიჰყვნენ. მაგალითად, გერმანელმა ინჟინერმა კარლ ფონ ლინდემ 1876 წელს შექმნა მაცივრის სისტემა, რომელიც უკვე ინდუსტრიულადაც გამოიყენებოდა.

მისი გამოგონება იყო ბევრად უფრო ეფექტური და უსაფრთხო, რაც საყოფაცხოვრებო მაცივრების საფუძველი გახდა.

მაცივარი, როგორც საოჯახო ტექნიკა

მე-19 საუკუნეში მაცივარმა დიდი ტრანსფორმაცია განიცადა.

• 1913 წელს გამოჩნდა პირველი მაცივარი, რომელიც სახლში გამოყენებისთვის იყო გათვლილი.
• 1927 წელს კომპანია General Electric-მა გამოუშვა მაცივარი სახელწოდებით “Monitor Top”, რომელმაც დიდი პოპულარობა მოიპოვა.

დღეს, შენს სამზარეულოში მდგომი მაცივარი უკვე უახლესი ტექნოლოგიებითაა აღჭურვილი – ენერგოეფექტური, ციფრული ეკრანებით, გონივრული სენსორებითა და უკაბელო კავშირითაც კი.

როგორც ხედავ, მაცივარი ერთ-ერთი იმ ტექნოლოგიებს განეკუთვნება, რომელმაც ყოველდღიური ცხოვრება საფუძვლიანად შეცვალა.

თანამედროვე მაცივარი აღარ არის მხოლოდ საკვების შესანახი საშუალება – ის უკვე კომფორტისა და სმარტ-ცხოვრების ნაწილი გახდა. ყველაფერი კი დაიწყო იმ ადამიანებისგან, ვინც არ გაჩერდა კითხვაზე: “როგორ შეგვიძლია სიცივის შექმნა“.

ასე რომ, როცა მაცივარს ხსნი, გახსოვდეს, ყოველდღიურად, შენ იყენებ საუკუნოვან ისტორიასა და მეცნიერულ პროგრესს.