ოდესმე დაფიქრებულხარ, როგორ და როდის დაიწყო ჭურჭლის გამოყენება? როგორ იქცა უბრალო ქვა ან ნაჭუჭი იმ ფინჯნად, თეფშად და ქვაბად, რომელსაც დღეს ყოველდღიურად ვიყენებთ?
მოდი, ერთად ჩავუღრმავდეთ ჭურჭლის წარმოშობის ისტორიას და გავარკვიოთ, როგორ განვითარდა ეს თითქოს ჩვეულებრივი, მაგრამ უდიდესი მნიშვნელობის ნივთი კაცობრიობის ისტორიაში.
ყველაფერი დაიწყო საჭიროებიდან. ადამიანმა ჭურჭლის გამოგონება ჯერ კიდევ მაშინ დაიწყო, როცა ჯერ მიწასაც არ ამუშავებდა.
თავდაპირველად, საჭირო იყო რაღაც, რაშიც წყალი ან საკვები შეინახებოდა. სწორედ ამ საჭიროებამ უბიძგა პირველყოფილ ადამიანს, ეძებნა გამოსავალი. თავდაპირველად, ჭურჭლის ფუნქციას ქვა, დიდი ნაჭუჭი, ცხოველის რქა ან კანი ასრულებდა.
თიხა – პირველი ნამდვილი ჭურჭელი
მათ, ვისაც გაუჩნდათ იდეა თიხის გამოყენებით ფორმა შეექმნათ, შეიძლება, კაცობრიობის პირველი დიზაინერებიც კი ვუწოდოთ.
თიხა ადვილად დამუშავებადი იყო, ფორმა ეძლეოდა ხელით და გაშრობის შემდეგ მყარდებოდა. მოგვიანებით, ადამიანები მიხვდნენ, რომ შეშაზე გამოწვის შემდეგ თიხა კიდევ უფრო გამძლე და წყალგაუმტარი ხდებოდა.
ასე შეიქმნა პირველი თიხის თასები, ქოთნები და სხვა სახის ჭურჭელი. ეს მოხდა ჯერ კიდევ ძველი წელთ აღრიცხვის 10-8 ათასწლეულში, ნეოლითის ეპოქაში.
ჭურჭელი – კულტურის და განვითარების სიმბოლო
ჭურჭელი მხოლოდ ყოველდღიური საჭიროებისთვის არ გამოიყენებოდა. ბევრ უძველეს კულტურაში, მაგალითად ეგვიპტეში, ბაბილონში და ჩინეთში, ჭურჭელი სიმბოლურ დატვირთვასაც ატარებდა.
ქოთნებზე და თასებზე გამოსახავდნენ ღმერთებს, ცხოველებს, ომებსა და დღესასწაულებს. ასე იქცა ჭურჭელი არა მხოლოდ პრაქტიკულ, არამედ კულტურულ ნივთადაც.
ჭურჭლის მასალების მრავალფეროვნება
ადრეული თიხის ჭურჭლის შემდეგ, ადამიანს გაუჩნდა ინტერესი სხვა მასალებისადმი. ბრინჯაოს ეპოქაში გამოჩნდა მეტალის ჭურჭელი, განსაკუთრებით, სპილენძისა და ბრინჯაოსგან დამზადებული.
მოგვიანებით, უკვე ვერცხლისა და ოქროს ჭურჭელი გავრცელდა – სამეფო ოჯახებსა და დიდგვაროვნებში.
შუა საუკუნეებში ევროპაში პოპულარული გახდა კერამიკული ჭურჭელი, ჩინეთში – ფაიფური, ხოლო ინდოეთსა და ახლო აღმოსავლეთში – თიხის მორთული ნაკეთობები. სწორედ ამ პერიოდში დაიწყო ჭურჭლის გაფორმება, მოხატვა და დეკორატიული დიზაინის შექმნა.
ჭურჭელი დღეს – ფუნქცია და სტილი
დღეს ჭურჭელი მხოლოდ ფუნქციური ნივთი აღარ არის. ის ჩვენი ყოველდღიურობის დიზაინის ნაწილადაც იქცა.
- სხვადასხვა სტილი, მასალა, ფერი და ფორმა – ყველაფერ ამაში შენი გემოვნება გამოიხატება.
- კერამიკა, მინა, პლასტმასი თუ ლითონი – ჭურჭლის მასალების არჩევანი დღეს მრავალფეროვანია.
ჭურჭლის გამოგონება ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო ადამიანთა ცივილიზაციის განვითარებაში.
შენ დღეს ჭიქაში წყალი რომ შეგიძლია დაასხა სწორედ იმ საუკუნეების განმავლობაში დაგროვილი ცოდნის შედეგია, რომელიც პირველმა ადამიანმა უბრალო თიხისგან დაიწყო.
ის რომ წარსულის ცოდნით აწმყო და მომავალი იქმნება ჭურჭელი ერთ-ერთი სიმბოლოა ამ პროცესის.
მოდური ჭურჭელი დღეს ინტერიერის ნაწილად იქცა და უფრო ფუნქციურიც გახდა – თერმოგამძლე, ანტიბაქტერიული, მიკროტალღური ღუმლისთვის ან სპეციალურად, ინდუქციური ქურებისთვის განკუთვნილი.
დაათვალიერე ჭურჭელი ექსტრაზე და შეიძინე განსაკუთრებულ ფასად.